Ложистик бол бараа бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг зорьсон газарт нь аюулгүй, хурдан хугацаанд хүргэх үйл явц юм. Гэвч энэ үйл явцад янз бүрийн эрсдэл тулгарч болзошгүй. Тээврийн эрсдэлийг зөв тодорхойлж, үнэлж, удирдах нь ложистик үйл ажиллагааны гол хэсэг билээ.
Дараах энгийн арга замуудыг танилцуулж байна.
1. Эрсдлийг тодорхойлох (Identify Risks):
Эхлээд тээврийн үйл ажиллагаанд ямар эрсдэл тулгарч болохыг тодорхойлох шаардлагатай. Эрсдлүүд нь гадны орчинтой холбоотой, дотоод үйл ажиллагааны болон зах зээлийн эрсдэл гэх мэт төрөлтэй байж болно.
Гадны орчинтой холбоотой эрсдэл: Эдгээрт байгалийн гамшиг, цаг агаарын эрсдэлүүд (үер, цасан шуурга), улс төрийн тогтворгүй байдал зэрэг эрсдэлүүд орно. Жишээлбэл, зам даваа хаагдах, нислэг цуцлагдах зэрэг асуудлууд үүсэх боломжтой.
Дотоод үйл ажиллагааны эрсдэл: Тээврийн хэрэгслийн эвдрэл гэмтэл, жолоочийн алдаа, осол гаргах зэрэг асуудлууд үүсэж болзошгүй. Түүнчлэн ачааны сав баглаа боодол хангалтгүй байвал бараа гэмтэх магадлалтай.
Зах зээлийн эрсдэл: Үнийн хэлбэлзэл, валютын ханшийн өөрчлөлт зэрэг эдийн засгийн эрсдэлүүд орно. Жишээлбэл, нефтийн үнийн өсөлт тээврийн зардлыг нэмэгдүүлж болох юм.
2. Эрсдлийг үнэлэх (Risk Assessment):
Эрсдэлийг тодорхойлсны дараа түүний магадлал болон нөлөөллийг үнэлэх хэрэгтэй. Үүнийг хийхэд дараах аргууд тусална:
Магадлал: Эрсдэл гарах магадлалыг үнэлэх. Жишээлбэл, үерийн эрсдэлтэй газраар тээвэр хийхэд үер болох магадлал өндөр байж болно.
Нөлөөлөл: Эрсдэл гарах тохиолдолд үүсэх хохирол. Жишээ нь, тээврийн хэрэгслийн эвдрэл гэмтэлтэй үед ачаа цагтаа хүргэгдэхгүй, үүнээс үүдэн санхүүгийн алдагдал гарах эрсдэлтэй.
Эрсдэлийн хүснэгт ашиглах: Эрсдлийн түвшнийг магадлал болон нөлөөллөөр нь тодорхойлох хүснэгт (risk matrix) ашиглаж болно. Энэ нь эрсдэлийн харьцангуй эрэмбийг тодорхойлох хялбар арга юм.
3. Эрсдлийг бууруулах стратеги (Risk Mitigation Strategies):
Эрсдэлийг бууруулахын тулд дараах арга хэмжээнүүдийг авч болно:
Урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ: Ачааг зөв савлаж, боож баглах, тээврийн хэрэгслийг байнгын үзлэг шалгалтад хамруулах, даатгалын үйлчилгээ авах зэрэг арга хэмжээг авах. Энэ нь осол гарсан тохиолдолд хохирлыг багасгах боломжтой.
Альтернатив маршрут төлөвлөлт: Эрсдэл үүссэн тохиолдолд ашиглах өөр зам, маршрутыг урьдчилан тодорхойлох. Жишээлбэл, үерийн эрсдэлтэй үед өндөрлөг газар ашиглах зам гаргаж болно.
Сургалт, бэлтгэл: Жолооч болон ажилтнуудад ослын үед яаралтай тусламж үзүүлэх сургалт явуулах. Энэ нь осол гарсан үед түргэн шуурхай арга хэмжээ авах боломжийг нэмэгдүүлнэ.
4. Эрсдлийг хянах (Risk Monitoring):
Тээврийн үйл явцад эрсдэлийг хянах нь чухал:
GPS болон хяналтын систем ашиглах: Тээврийн хэрэгслийн байршлыг хянах замаар эрсдэл үүсэх магадлалыг багасгана.
Яаралтай мэдэгдэл өгөх систем: Эрсдэл үүссэн үед түргэн мэдэгдэл өгөх системийг ашиглах.
Эрсдэлийн төлөвлөгөөг шинэчлэх: Эрсдэлийн удирдлагын төлөвлөгөөг үе үе шинэчилж, сайжруулах нь чухал.
5. Эрсдэлийн үнэлгээний тайлан гаргах (Reporting):
Эрсдэлийн удирдлагын үйл явцын үр дүнг тайлан хэлбэрээр гаргаж, удирдлагад мэдээлнэ. Энэ нь эрсдэлийг үнэлэх, бууруулах арга хэмжээний үр дүнг харах, шаардлагатай өөрчлөлт, сайжруулалтыг хийхэд тусална.
Дүгнэлт
Ложистик дахь тээврийн эрсдэлийг удирдах нь амжилттай, үр ашигтай үйл ажиллагааны гол хүчин зүйл юм. Эрсдэлийг урьдчилан тодорхойлж, үнэлэх, бууруулах стратеги боловсруулах, хянах, тайлагнах зэрэг үйл явцыг цаг алдалгүй, нарийн зохион байгуулах нь логистикийн амжилтыг баталгаажуулахад чухал үүрэгтэй. Эдгээр алхмуудыг дагаж, тээврийн эрсдэлийг амжилттай удирдана гэдэгт итгэлтэй байж болно.
Comments